انتشار خبر استعفای عادل عبدالمهدی از سمت نخست وزیری عراق، گمانه زنی درباره چالش های پیش روی انتخاب نخست وزیر جایگزین را افزایش داده است .
تهران – اقتصادبرتر – ۱۰ آذر ۹۸
عرصه سیاسی عراق با استعفای عبدالمهدی به کدام سو می‌رود؟ این سئوالی است که بسیاری از کارشناسان خاومیانه این روز ها درباره عراق بدنبال پاسخ آن هستند . این گزارش را با ما مرور کنید . «عادل عبدالمهدی»، نخست وزیر عراق، دو ماه پس از آغاز نا آرامی ها در این کشور روز جمعه اعلام کرد از سمت خود کناره گیری خواهد کرد. عبدالمهدی، ساعتی پس از انتشار پیام «آیت الله سیستانی»، مرجعیت عالی عراق، مبنی بر پایان حمایت مجلس از دولت به دلیل ناکامی کابینه در حل مشکلات در دو ماه گذشته، اعلام کرد از قدرت کناره گیری می‌کند. در بیانیه دفتر نخست وزیر عراق آمده است “عبدالمهدی در پاسخ به درخواست جدید آیت الله سیستانی و جلوگیری از تداوم چرخه خشونت استعفای خود را تقدیم مجلس می‌کند.” در بیانیه دفتر نخست وزیر عراق، زمان دقیق استعفا اعلام نشده است.
- استعفای دبیر هیات دولت عراق
در پی استعفای عبدالمهدی شبکه خبری روسیا الیوم گزارش داد ، حمید الغزی، دبیر هیات دولت عراق نیز درخواست استعفای خود را ارائه کرده است. الغزی از ساکنان استان ذی‌قار است که در دو روز گذشته شاهد درگیری‌های شدیدی میان معترضان و نیروهای امنیتی بوده است. طائفه الغزی در جریان درگیری های دو روز گذشته در این استان سلاح به دست گرفته و خواستار خروج نیروهای امنیتی از این استان شدند.
- تاخیر در انتخاب نخست وزیر جدید
نا آرامی‌ها در عراق از اوایل ماه اکتبر سال جاری میلادی آغاز شد. پذیرش استعفای عبدالمهدی، سبب می‌شود کابینه انتخابی وی تحت عنوان دولت موقت در قدرت باقی بمانند تا «برهم صالح»، رئیس جمهور عراق، نخست وزیر بعدی را معرفی کند. اگرچه براساس قانون اساسی عراق، روند انتخاب نخست وزیر باید به سرعت طی شود، اما انتظار می‌رود تشکیل کابینه جدید در عراق به دلیل دشواری برقراری توازن میان جناح‌های رقیب با تاخیر قابل ملاحظه‌ای انجام شود. انتخاب عبدالمهدی پس از یک سال رایزنی انجاام شده بود و پیش بینی می شود با جو سیاسی حاکم بر عراق ، انتخاب نخست وزیر جدید زمان بر باشد .
- بازیگران صحنه عراق
با توجه به اینکه در مرحله اول اغتشاشات و تظاهرات مردمی، بازیگران بحران عراق نتوانستند دولت را سرنگون کنند، لذا مرحله دوم شورش‌ها از شهرهای شیعه نشین آغاز شد و اکنون بخش مهمی از استان ناصریه به اشغال اغتشاشگران درآمده و استاندار هم ناچار به استعفا شد. حسن هانی زاده تحلیگر مسایل بین الملل می گوید ، عادل عبدالمهدی بزودی استعفای خود را تقدیم رئیس‌جمهور عراق می کند و این نشان می‌دهد، آمریکا و بازیگران منطقه‌ای همچنان درصدد ضربه زدن به تاسیسات مدنی و اقتصادی عراق هستند. تا چند روز گذشته یعنی تا اوایل آذرماه طی برآورد دولت عراق حدود ۱۵میلیارد دلار خسارت اقتصادی و مالی به تاسیسات دولتی عراق وارد آمده که نشان می‌دهد بازیگرانی مانند آمریکا و عناصر حزب بعث و شیعیان وابسته به سفارت آمریکا درصدد طولانی کردن پروسه اغتشاشات هستند. با اینکه اکنون حجم افراد و مردمی که در تظاهرات شرکت می‌کنند، نسبت به ماه گذشته کاهش یافته اما آنچه در کف خیابان های عراق مخصوصا در شهرهای فرات میانه و جنوب عراق دیده می‌شود، عمدتا کسانی هستند که از ماه‌ها قبل ساماندهی شده‌اند و هدفشان این است که یک نوع انقلاب مخملی و رنگی در عراق ایجاد کنند. در حال حاضر اشغال شهرهای جنوب عراق کلید زده شده و احتمال این است که در آینده هم استان‌ها و شهرهای عُماره و بصره نیز سقوط کنند و به تدریج به سمت شهرهای مذهبی مثل کربلا و نجف هم بکشد. حمله به کنسولگری جمهوری اسلامی ایران در نجف و آتش زدن این کنسولگری هم پیامی به جریان‌های سیاسی همسو با ایران در عراق هست که تلاششان بر این است که روابط تهران و بغداد را به شدت تحت تاثیر قرار دهند و شرایط را به گونه‌ای رقم بزنند که در حقیقت این ارتباطات سیاسی و همکاری‌های اقتصادی موجود بین ایران و عراق قطع بشود.
- عراق در تنش فرسایشی
عراق وارد یک مرحله فرسایشی شده که در حقیقت ممکن است ماه ها طول بکشد و دولت نتواند این وضع را کنترل کند و به همین دلیل عراق وارد یک مرحله و پروسه خطرناکی شده که آمریکا با کمک دلارهای نفتی عربستان و امارات درصدد است شرایطی را فراهم کند مشابه آنچه در سودان اتفاق افتاد . یعنی شرایطی که در سودان به‌وجود آمد و از دل تظاهرات یکسری ژنرال نظامی آغاز شد و قدرت را در دست گرفتند، اکنون در عراق همین سناریو را دنبال می کنند . از آنجا که مراکز سیاسی و کنسولگری‌های ایران در عراق، نماد روابط ایران و عراق است فلذا پیام بسیار مهمی دارد و آن اینکه اغتشاشگران از همکاری‌های رو به رشد ایران و عراق ناراضی هستند.
- بعثی ها در خدمت عربستان
گزارش های دریافتی از داخل عراق حاکی است رغد صدام دختر صدام دیکتاتور معدوم عراق در تلاشی جدید برای سمت و سو دادن به اعتراضات معیشتی و ضد فساد مردم ، صوتی منتسب به پدرش منتشر کرد تا فضای اعتراضات را ضدایرانی جلوه دهد. رغد پنجاه و یک ساله که مقیم پایتخت اردن است، در حساب توییتری خود صوتی منتسب به پدرش منتشر کرد که می‌گوید «فکر می‌کردند می‌توانند شما را ببرند تهران. می‌خواهند عراق را روستایی از توابع سرزمین فارس کنند. اما شما امید شان را نا امید کردید و درسی به آنان خواهید داد که شایسته‌اش هستند».
- پیش بینی نا آرامی در عراق
چند هفته پیش روزنامه الاخبار لبنان به نقل از منابع مطلع عراقی از «وجود برخی دست‌های پنهان» و حضور فعال بعثی‌ها نوشته بود که تلاش می‌کند عراق را به سوی نا آرامی ببرد. این منابع توضیح دادند که «این دست به شکل مستقیم و کامل از طرف سفارتخانه های آمریکا، انگلیس و کنسولگری سعودی در عراق و با مشارکت فعال بعثی‌ها و هواداران برخی احزاب متضرر از نوع چینش کابینه (جدید)» کنترل می‌شود.
- تغییر جهت معترضان
معترضان عراق ابتدا خواستار بهبود وضعیت معیشتی، کاهش بیکاری و مبارزه با فساد (سیاسی و اقتصادی) بودند اما در ادامه و با دخالت دولت های بیگانه، سمت وسوی اعتراضات به سوی کل حکومت سیاسی عراق رفته و هر چند نخست وزیر پیش تر برای استعفا اعلام آمادگی کرده بود، اعتراضات ادامه یافته است.
- آینده عراق
شفیق جرادی رئیس مهدالمعارف الفکریه لبنان درباره تحولات کنونی عراق گفت آینده عراق در ابهام است و نمی توان گفت به کدام سمت و سو خواهد رفت اما آنچه مسلم است این که اختلافی که در عراق است هیچگاه منجر به جنگ ایران و عراق نمی شود چون اشتراکات و وحدتی که بین دو ملت است منجر به جنگ ایران و عراق نخواهد شد. وی گفت : بعد از اینکه داعش وارد عراق شد، نقش بارز ایران را می بینیم که با تشکیل گروه هایی از عراق حمایت کرده و با داعش وارد جنگ شد. عراقی ها پیروزی بر داعش را مدیون سه عامل فتوای آیت الله العظمی سیستانی، بسیج ملت عراق و جمهوری اسلامی ایران می دانند لذا این اعتقاد را داشتند که ایران از عوامل مهمی بود که آن ها توانستند بر داعش غلبه کنند اما بعد از داعش عراق مبتلا به شرایط سخت اقتصادی و معیشتی شد و متاسفانه احزاب سیاسی وابسته به آمریکا و عربستان ، ایران را عامل وضعیت بد اقتصادی و عدم شکوفایی عراق معرفی کردند .
